Hoe het allemaal begon …
De eerste generaties mobiele netwerken
NL Magazine Techniek -De eerste generaties mobiele verbindingen, 1G (analoog, 80’er jaren) en 2G (digitaal, 1991) zorgden voor mobiele communicatie die enigszins vergelijkbaar was met telefoneren via vaste verbindingen (kabels), alleen was de snelheid en betrouwbaarheid nog geenszins vergelijkbaar met die van vaste verbindingen.
Mobiele telefoons uit die periode waren nauwelijks mobiel te noemen; de bijbehorende batterij had de omvang en het gewicht van een kleine reiskoffer en de telefoon zelf kon je ternauwernood met een hand vasthouden…
Gecombineerd met GPRS-technologie kon je met 2G ook datacommunicatie tot stand brengen, maar dat verliep niet al te vlot en was bovendien erg duur. Voor de meesten van u inmiddels ondenkbaar, maar wellicht kunnen sommigen van u zich de analoge modems nog herinneren die met veel gepiep en gekraak voor dataverbindingen zorgden…
De tweede, derde en vierde generatie
De introductie van 3G in Nederland (3e generatie cellulair mobiel netwerk) rond 2003 voorzag gelukkig in ruimere capaciteit voor mobiel internet (datacommunicatie). Het gebruik hiervan groeide niet alleen in de hoeveelheid data dat werd getransporteerd, ook het aantal abonnees groeide snel. Zowel privé als zakelijk nam het gebruik van mobiele telefoons een grote vlucht. We gingen op grote schaal shoppen, digitaal kranten lezen, tickets en hotels boeken en sociale media begonnen aan een enorme opmars.
Vanaf 2009 (in Nederland in 2012) is 4G de snelste variant en biedt abonnees een snelheid van minimaal 400 megabits per seconde. Dat luidde, met de introductie van Apple’s iPhone in 2007, het tijdperk in van de wereldwijde explosieve groei van de smartphone. Uit marktonderzoek blijkt dat we in 2019 de grens van 2.5 miljard smartphone-gebruikers ruimschoots gaan overschrijden.
Waarom zo snel alweer een nieuwe technologie
Waarom moet er alweer zo snel een nieuwe technologie, het 5G netwerk, worden uitgerold? 4G is er nog maar net! Het aantal smartphone gebruikers neemt rap toe. In Nederland heeft inmiddels 93% van de consumenten een smartphone. In landen als Duitsland en de UK ligt dat op ongeveer 85% en steeds meer apparaten, zoals slimme thermostaten, verkeerslichten en koelkasten, worden gekoppeld aan het internet (ook wel IoT of ‘Internet of Things’ genoemd). En dan zijn er nog vergevorderde plannen om auto’s straks zelfrijdend de weg op te sturen. Eenmaal raden via welk netwerk die aangestuurd gaan worden…
Om al deze data te kunnen verwerken, is meer capaciteit en een hogere snelheid nodig. De upgrade naar het 5G netwerk is dus een logische stap om aan het toenemende gebruik van mobiele netwerken te kunnen voldoen.
5G zorgt ervoor dat je op drukke plekken zonder problemen van het netwerk gebruik kunt maken, ook waar grote mensenmassa’s op de been zijn tijdens bijvoorbeeld een muziekfestival of op Oudejaarsavond. Een hogere reactiesnelheid (latency genoemd) zorgt er bovendien voor dat je tijdens het gamen nooit meer vertragingen ziet optreden, je kunt haarscherp videobellen, eindeloos YouTube streamen (denk ook aan diensten als Netflix) en stoplichten kunnen de verkeersdoorstroom beter laten verlopen door in te spelen op file problemen.
Hoewel van 4G naar 5G niet echt een enorme verbetering lijkt, is 5G sneller dan glasvezel en WiFi! Je kunt met 5G een 4K video film in enkele seconden downloaden. Daarmee is 5G een factor 50 tot 100 sneller dan het huidige 4G netwerk. Websites verschijnen nóg sneller op je scherm, je hebt altijd voldoende capaciteit om video’s te streamen en skypen verloopt eindelijk probleemloos.
Internet of Things; wat is het en wat gaat het voor ons betekenen
Internet of Things (IoT) is het netwerk van intelligente apparaten die met elkaar zijn verbonden via het internet. Schattingen lopen uiteen, maar in december 2018 waren er wereldwijd al bijna 2 miljard (!) verschillende apparaten via internet met elkaar verbonden.
Voorbeelden in je eigen omgeving zijn bijvoorbeeld thermostaten en verlichting in je huis, maar ook spraakgestuurde oplossingen zoals Alexa van Amazon. In de industrie worden miljoenen apparaten ingezet die eenvoudige signalen afgeven van meetapparatuur (temperatuur, hoge en lage druk etc.) en in het publieke domein wordt steeds meer gebruik gemaakt van apparatuur die vastlegt wat de verkeersdrukte is op bepaalde tijdstippen, zodat de doorstroom kan worden versneld.
Kortom, duidelijk is dat hiervoor een stabiel en snel netwerk noodzakelijk is en 5G is hiervoor een oplossing.
Voorbeelden van 5G toepassingen
De Medische wereld
In de medische wereld zal 5G het mogelijk maken dat een patiënt op afstand kan worden geopereerd, zodat men niet langer gedwongen is om in een bepaald ziekenhuis een ingreep te ondergaan. Of robots die in een ziekenhuis eenvoudige taken verrichten, zodat verplegend personeel meer tijd heeft voor zorgverlening.
Uw bloeddruk, hartslag en ademhaling kunnen 24/7 in de gaten worden gehouden, zodat u niet steeds voor controle naar een huisarts of ziekenhuis hoeft te gaan. Bij eventuele problemen gaat er preventief een melding naar een arts die dan direct actie kan ondernemen. Of er wordt automatisch een dosis medicatie opgestuurd zodat u niet de deur uit hoeft.
De zelfrijdende auto
Iedere zelfrijdende auto zal worden gevoed met snel veranderende data over de weg waarop je rijdt (medeweggebruikers, weersomstandigheden etc.) en reageren op verkeersinformatie over files, ongevallen etc. Dat kan alleen met een hele snelle verbinding met het internet. Het wordt natuurlijk helemaal ideaal wanneer diezelfde auto’s kunnen communiceren met verkeerslichten, zodat op basis van verkeersaanbod stoplichten langer op groen staan, of eerder op rood wanneer de situatie dat vereist. Of parkeren in de stad makkelijker maken door real-time een parkeerplaats aan te geven in de buurt waar je rijdt en ook de betaling automatisch te regelen.
Entertainment
Met 5G is het straks ook mogelijk om met behulp van Virtual Reality (bijv. Microsoft Hololens) op een tropisch strand te verblijven, of een ontdekkingsreis te ondernemen. Veel fanatieke gamers zitten met smart te wachten op de beschikbaarheid van 5G, want het wordt steeds realistischer om je in een virtuele wereld te begeven. En dan nog de mogelijkheid ‘live’ concerten bij te wonen of om je tijdens het hardlopen automatisch te laten volgen door je drone die filmopnamen van je maakt.
Tegenhangers 5G
5G heeft vele voordelen en is een ideale manier om snelle verbindingen tot stand te brengen. Echter, 180 wetenschappers en artsen uit 36 landen, spreken hun zorgen uit over 5G en waarschuwen voor een forse toename van onvrijwillige blootstelling aan elektromagnetische straling. Zij dringen er bij de EU op aan de ‘Resolutie 12608 van de Raad van Europa’ (Potential dangers of electromagnetic fields en their effect on the environment) te respecteren en een onafhankelijke EU-werkgroep te installeren die de gezondheidseffecten met betrekking tot 5G opnieuw kan beoordelen.
“Wij ondergetekende wetenschappers adviseren een moratorium*) op de uitrol van 5G, de vijfde generatie voor mobiele communicatie, totdat potentiële gevaren voor de menselijke gezondheid en het milieu zijn onderzocht door wetenschappers onafhankelijk van de industrie. 5G zal de blootstelling aan radiofrequente elektromagnetische velden (RF-EMF) aanzienlijk verhogen bovenop de reeds bestaande 2G, 3G, 4G, WiFi enz. RF-EMF is bewezen schadelijk voor mens en milieu”, aldus het EU 5G Appèl.
*) uitstel van uitvoering
Wanneer komt 5G?
Sinds het najaar van 2018 is 5G beschikbaar in Berlijn; vooralsnog alleen in de stad zelf en de directe omgeving, maar er wordt hard gewerkt aan de aanleg van infrastructuur in andere delen van Duitsland. Ook in andere Europese steden is 5G op kleine schaal beschikbaar, maar de aanleg is kostbaar en tijdrovend. Overigens de stad Brussel verzet zich tegen de intro van 5G. Het zal dan ook nog wel een aantal jaren duren voordat 5G op grote schaal beschikbaar is.
Bovendien wordt in Nederland pas eind 2019 door de overheid een frequentieveiling opgezet, waarbij providers kunnen bieden op de frequentie die zij willen gebruiken voor 5G-netwerken. De kosten van de frequentie(s) en de investeringen in 5G-infrastructuur bepalen in grote lijnen de snelheid waarmee 5G beschikbaar zal komen. Marktanalisten verwachten dat de uitrol voor consumenten ergens in 2020 zal beginnen.
Kortom, we moeten het nog even doen met 4G en pas wanneer 5G echt op grote schaal beschikbaar is, gaan we kennismaken met deze nieuwe ontwikkeling. Het tempo van vernieuwing gaat in ieder geval weer fors omhoog. De interval tussen 1G en 2G was meer dan 10 jaar; van 2G naar 3G ongeveer 8 jaar en van 3G naar 4G 6 jaar. Zou 5G binnen nu en 5 jaar op grote schaal beschikbaar zijn? De toekomst zal het leren.
French Paulitz/Jos de Jong
